W Niemczech funkcjonuje powszechny obowiązek meldunkowy, regulowany przez ustawę federalną. Z tego powodu jedną z pierwszych czynności każdej osoby po przeprowadzce do Niemiec jest zgłoszenie pobytu. Jego niedopełnienie grozi grzywną, która może zostać nałożona zarówno jako kara za brak meldunku w Niemczech, jak i zaniechanie obowiązku wymeldowania z adresu stałego pobytu. Co o meldunku musi wiedzieć Polak podejmujący pracę w Niemczech? Jak wyglądają procedury? Ile czasu można zwlekać z dopełnieniem formalności? W naszym poradniku znajdą Państwo odpowiedzi na te i inne pytania.
Kto ma obowiązek wymeldowania w Niemczech?
Jak już zostało wspomniane, kwestie związane z obowiązkiem zgłoszenia miejsca zamieszkania wynikają z federalnej ustawy meldunkowej. Dotyczy ona osób, które przebywają na terenie Niemiec ponad trzy miesiące, co oznacza, że brak meldunku w Niemczech podczas dłuższego wyjazdu turystycznego nie łamie przepisów. Kto zatem musi zgłosić swój pobyt w odpowiednim urzędzie? Przyjeżdżający do Niemiec z zamiarem pozostania tam na dłużej oraz osoby, które na terenie Republiki Federalnej Niemiec znajdują się ponad trzy miesiące. Niedopełnienie tej formalności jest wykroczeniem administracyjnym i podlega grzywnie w wysokości 1000 Euro.
Sytuacja z wymeldowaniem się z miejsca pobytu jest podobna, chociaż konsekwencje niezgłoszenia opuszczenia Niemiec mogą być dużo poważniejsze – i bardziej kosztowne. Najpierw jednak wyjaśnienie – obowiązek wymeldowania z pobytu stałego nie dotyczy każdej zmiany miejsca zamieszkania. Muszą to zrobić jedynie te osoby, które na stałe wyjeżdżają z Niemiec, a więzi formalne z RFN, takie jak praca zarobkowa, obowiązek ubezpieczeniowy oraz opłacanie abonamentów, ustają. Wymeldowanie w Niemczech to nie tylko realizacja obowiązku administracyjnego, ale także sposób na ułatwienie rezygnacji z podjętych zobowiązań, jak umowy z dostarczycielami mediów czy opłata za siłownię.
Jeśli ktoś pozostaje w Niemczech, ale zmienia mieszkanie lub przenosi się do innego miasta, wystarczy zgłosić zameldowanie pod nowym adresem (niem. Ummeldung). Sprawi to, że meldunek zostanie automatycznie usunięty z poprzedniego miejsca zamieszkania oraz przypisany do nowego. Urzędy przekażą sobie informację bez konieczności wypełniania dodatkowego wniosku.
Jak długo można przebywać w Niemczech bez meldunku?
Zgłoszenie miejsca zamieszkania jest niezbędne w przypadku każdego, kto planuje podjęcie pracy na terenie Niemiec. Meldunek pozwala przypisać pracownikowi numer podatkowy, stosowany między innymi do rozliczenia się z niemieckim urzędem skarbowym (niem. Finanzamt). Ile jest czasu na zgłoszenie swojego adresu zamieszkania?
- trzy miesiące
Meldunek w Niemczech nie obowiązuje osób, które przyjeżdżają tam na krótko w charakterze turystów lub odwiedzają mieszkających tam na stałe bliskich. W takim przypadku pobyt pod jednym adresem możliwy jest przez trzy miesiące, po tym okresie konieczne jest zgłoszenie się do urzędu, a za brak meldunku w Niemczech można otrzymać grzywnę.
- siedem dni
Osoby, które przeprowadziły się do Niemiec z zamiarem podjęcia pracy, zobligowane są do zgłoszenia adresu zamieszkania po upływie siedmiu dni – w części landów czas ten został wydłużony o dodatkowy tydzień.
Cała procedura nie jest skomplikowana. W celu zameldowania należy udać się do odpowiedniego urzędu meldunkowego. Informację o urzędzie przypisanym do adresu zamieszkania można bez problemu odnaleźć w internecie. Dokumenty potrzebne w procedurze meldunkowej to dokument tożsamości i formularz meldunkowy. Studenci dodatkowo powinni dostarczyć potwierdzenie uczęszczania na uczelnię wyższą (niem. Studienbescheinigung). W trakcie rozmowy urzędnik zapyta również o informacje osobiste, takie jak narodowość i wyznanie. Koszt procedury meldunkowej uzależniony jest od konkretnego landu – w niektórych jest darmowa, ale gdzieniegdzie konieczne jest uiszczenie symbolicznej opłaty.
Procedura i koszt wymeldowania z Niemiec
Formalności związane z zameldowaniem są proste, ale w porównaniu z nimi jeszcze łatwiejsze jest wymeldowanie się z Niemiec – online lub stacjonarnie, chociaż to pierwsze rozwiązanie jest wciąż nowością. Kto może wymeldować się z mieszkania w Niemczech i jak zrobić to w urzędzie?
W tym celu należy udać się do urzędu meldunkowego przynajmniej dwa tygodnie przed wyprowadzką i poinformować o tym fakcie. Przypominamy bowiem, że obowiązek wymeldowania z pobytu stałego dotyczy jedynie osób, które wyjeżdżają z kraju na stałe. Do wymeldowania wystarczy dokument tożsamości oraz wypełniony formularz. Urzędnik może zapytać o nowy adres zamieszkania, jednak podawanie go nie jest konieczne. Złożenie wniosku o wymeldowanie jest bezpłatne.
Po wymeldowaniu warto od razu poprosić o wydanie odpowiedniego zaświadczenia (niem. Abmeldebescheinigung lub Abmeldebestätigung). Większość urzędów udostępnia je automatycznie, jednak nie jest to regułą. Dokument można też przesłać pocztą, jeśli w późniejszym czasie okaże się niezbędny. Do czego może być potrzebny?
- Do nadzwyczajnego wypowiedzenia umów o dostawę energii elektrycznej i świadczeń telekomunikacyjnych. Należy tu jednak pamiętać, że zaświadczenie o wymeldowaniu nie zagwarantuje bezproblemowego zerwania, ale ułatwi starania.
- Dla Finanzamtu w celu udowodnienia przeniesienia miejsca zamieszkania za granicę, a razem z nim obowiązku podatkowego.
Jaka jest kara za brak wymeldowania z Niemiec?
Osoby, które nie dopełniły obowiązku wymeldowania się z Niemiec, mogą ponieść podwójne konsekwencje z tym związane. Mniej uciążliwa jest grzywna w wysokości 1000 Euro, która zostaje nałożona przez urząd meldunkowy. Jednak w obliczu innych obciążeń kara za niewymeldowanie się jest stosunkowo niewielka. Meldunek w Niemczech oznacza konieczność opłacania ubezpieczenia oraz innych kosztów związanych z prowadzeniem gospodarstwa domowego, jak chociażby ryczałtu za media.
Każda osoba posiadająca meldunek w Niemczech uiszcza ubezpieczenie zdrowotne w systemie państwowych lub prywatnych kas chorych. Razem z wymeldowaniem z niemieckiego adresu konieczne jest również zawiadomienie swojego ubezpieczyciela. W innym wypadku składki będą w dalszym ciągu naliczane. Informacja o nieuregulowanych płatnościach pojawia się zazwyczaj po dłuższym czasie, kiedy kwota sięga już kilku tysięcy euro. Kasy chorych nie uznają wstecznych zgłoszeń o wymeldowaniu, domagając się uregulowania należności.
Czy jest możliwość wymeldowania online?
Pytanie to mogą sobie zadawać osoby, które konieczność wymeldowania uświadomiły sobie po wyjeździe z Niemiec. W takiej sytuacji najlepiej skontaktować się bezpośrednio z urzędem meldunkowym przypisanym do poprzedniego miejsca zamieszkania. Część urzędów umożliwia bowiem złożenie wniosku o wymeldowanie z Niemiec online, ale jeszcze nie wszędzie jest to standardem. Kiedy urząd nie daje takiej możliwości, pozostaje wysłanie formularza tradycyjną pocztą.
Polskie Biuro 24 świadczy pełną obsługę administracyjną, dotyczy to również formalności związanych z meldunkiem. Oferujemy profesjonalne wsparcie w zakresie umarzania zadłużeń w kasie chorych w związku z brakiem zgłoszenia wymeldowania. Jako Polskie Biuro 24 bierzemy na siebie także sprawy o wsteczne naliczenie niższych składek w niemieckiej kasie chorych lub wnioski o rozłożenie istniejącego zadłużenia na raty.